โครงการกำลังใจในพระดำริฯ โดยกองพัฒนานวัตกรรมการยุติธรรม จัดโครงการให้ความรู้เรื่องสมุนไพรกับการแปรรูปให้แก่ผู้ต้องขังหญิง จำนวน 20 คน ณ เรือนจำจังหวัดกาญจนบุรี ครั้งที่ 1 (วันที่ 21 - 22 ก.ค. 63 ) และครั้งที่ 2 (วันที่ 23 - 24 กรกฎาคม 2563) โดยมี นางทิวาพร ศรีวรกุล ผศ.ดร.กาญจนา อัจฉริยจิต เป็นวิทยากร ในวันที่ 21 ก.ค.63 ช่วงเช้า อาจารย์ทิวาพร แนะนำสมุนไพรต่างๆ (ประเภทตระกูลหญ้า) ซึ่งเป็นสมุนไพรที่สามารถนำมาใช้เป็นสรรพคุณยารักษาโรคและนำมาใช้ในการทำการเกษตร เช่น การไล่แมลง เป็นต้น โดยสมุนไพรที่อาจารย์ทิวาพรให้ความรู้มีจำนวนทั้งสิ้น 20 ชนิด อาทิเช่น
1. ต้นสาบเสือ หรือภาษาท้องถิ่นเรียกว่า เสือมอบ สรรพคุณ ใช้ห้ามเลือด/รักษาแผล ในสมัยโบราณจะใช้รักษาโรคริดสีดวงทวาร ในทางด้านการเกษตร ต้นสาบเสือ จะนำมาปลูกคั่นกลางระหว่างต้นลำไย เนื่องจาก ที่เลี้ยงไว้สำหรับผสมเกสรต้นลำไย จะมากินน้ำหวานจากต้นสาบเสือเพื่อเป็นยา บำรุงร่างกายให้แก่ผึ้งได้ อีกทั้งสามารถนำมาใช้ในการฉีดไล่แมลงได้อีกด้วย
2. ผกากรอง หรือ ดอกเบญจมาศป่า สรรพคุณ ในทางภาคใต้ ใช้ใส่ในแกงเพื่อดับคาวปลาดอก ผล ใบ ผสมกับ น้ำมันมะพร้าว สามารถช่วยลดการฟกช้ำได้
3. ดอกยี่โถ สรรพคุณ ตัวก้าน สามารถน้ำมาตากแห้ง ใช้ไล่หนูได้ ส่วนใบ ให้ซอยเล็กๆ แล้วนำไปตากแห้ง สามารถไล่แมลง/มอด ได้
4. สะเดา สรรพคุณ ตัวเมล็ดสะเดา นำไปตากแห้ง สามารถไล่หนอนในผักใบต่างๆ ได้
5. ใบน้อยหน่า สรรพคุณ เม็ดน้อยหน่า ตากแห้ง นำมาบดละเอียดผสมน้ำมันมะพร้าว หมักทิ้งไว้ที่ผม 2 ชม. สามารถ แก้เหา แต่ต้องระวังห้ามให้เข้าตา เพราะจะทำให้เยื่อบุตาอักเสบ นอกจากนี้ นำเม็ดมาแช่น้ำแล้วตำผสมน้ำ สามารถฉีดไล่แมลงได้
6. ลูกใต้ใบ สรรพคุณ แก้เบาหวาน/แก้ไขทับฤดู/บำรุงตับ/ล้างพิษในตับ รวมถึงขับกรดยูริคป้องกันโรคเก๊าท์ได้อีกด้วย นอกจากนี้สามารถใช้เป็นอาหารปลาได้
ซึ่งผู้ต้องขังหญิงให้ความสนใจเป็นอย่างมาก ต่างยกมือสอบถามข้อสงสัย โดย อจ.ทิวาพร ได้ตอบข้อสงสัยในทุกข้ออย่างชัดเจน ช่วงบ่าย อจ. ทิวาพร สอนวิธีการทำยาหม่องน้ำสมุนไพร ที่สกัดจากใบเสลดพังพอนและต้นน้ำนมราชสีห ์ ใช้รักษาโรคเริม งูสวัด และแก้คัน แมลงสัตว์กัดต่อย โดยกำหนดอัตราส่วนผสม สมุนไพรบดละเอียด : เอทิลแอลกอฮอลล์ (1:1 ) โดยหมักไว้เป็นเวลาอย่างต่ำ 7 วัน ถึงจะนำมากรอกใส่ขวด เพื่อใช้ต่อไป ในวันที่ 22 ก.ค.63 ช่วงเช้า อจ.ทิวาพร สอนผู้ต้องขังหญิงกลุ่มเดิม ทำยาหม่องน้ำมันไพล (น้ำมันเหลือง) มีสรรพคุณแก้ปวดเมื่อย รักษาไขข้อ และแก้คัน แมลงสัตว์กัดต่อย โดยมีส่วนผสม ดังนี้ ไพลสด จำนวน 500 กรัม / ขมิ้นชัน จำนวน 50 กรัม / น้ำมันงาบริสุทธิ์ จำนวน 300 กรัม / ผิวมะกรูด จำนวน 20 กรัม / ใบเสลดพังพอน จำนวน 50 กรัม ในส่วนขั้นตอนการทำ คือนำไพลสดและขมิ้นชันที่หั่นเป็นชิ้นขนาดเท่ากันนำมาเจียวกับน้ำมันงา พอเหลืองกรอบ แต่อย่าให้ไหม้ ให้ใส่ผิวมะกรูดลงไปเจียวให้หอม จากนั้นใส่ใบสเลดพังพอนลงไปเจียว จากนั้นนำมากรองเอาเฉพาะแต่ส่วนน้ำมัน พักไว้ให้เย็น แล้วนำไปใส่ขวด ถ้าต้องการให้มีฤทธิ์เย็นให้ใส่เมนทอลลงไปผสม แต่ถ้าต้องการให้มีฤทธิ์ร้อน ให้ใส่น้ำมันระกำลงไปผสม ช่วงบ่าย อจ.ทิวาพร สอนทำยาหม่องไพล โดยมีส่วนผสมคล้ายกับการทำ ยาหม่องน้ำไพล แต่มีส่วนผสมที่เพิ่มเติมคือ พาราฟินแวกซ์ จำนวน 70 กรัม / วาสลิน จำนวน 80 กรัม / พิมเสน 60 กรัม /การบูร จำนวน 60 กรัม โดยมีขั้นตอนการทำ คือ ขั้นตอนนำพาราฟินแวกซ์และวาสลิน ใส่หม้อตั้งไฟตุ๋นจนละลาย เติมน้ำมันไพลได้ สารละลายใสสีเหลืองผสมพิมเสน การบูร และเมนทอล ใส่ในภาชนะแก้วคนให้เข้ากันเติมน้ำมันระกำ น้ำมันอบเชย คนผสมกัน จากนั้นเทใส่ภาชนะบรรจุ ทิ้งให้เย็น จะได้ยาหม่องไพล สามารถนำไปทาใช้ได้เลย ในวันที่ 23 ก.ค.63 ช่วงเช้า อาจารย์ทิวาพร แนะนำสมุนไพรต่างๆ (สมุนไพรตระกูลหญ้า) ซึ่งเป็นสมุนไพรที่มีสรรพคุณเป็นยารักษาโรค เช่น ลูกใต้ใบ หญ้าดอกขาว น้ำนมราชสีห์ เป็นต้น
และแนะนำสมุนไพรที่สามารถใช้ในการทำการเกษตร เช่น การไล่แมลง อาทิเช่น สะเดา ยี่โถ เป็นต้น ช่วงบ่าย อาจารย์ทิวาพร บรรยายเรื่องเสลดพังพอน และน้ำนมราชสีห์ บอกสรรพคุณ และสอนวิธีการทำทิงเจอร์จากเสลดพังพอน สอนวิธีการทำยาหม่องน้ำ ที่สกัดจากใบเสลดพังพอน เริ่มตั้งแต่การเด็ดใบ การตำ การหมัก สรรพคุณคือรักษาอาการคัน และในวันที่ 24 ก.ค.63 ช่วงเช้า ในวันนี้เป็นการฝึกภาคปฏิบัติ อาจารย์ทิวาพร สอนทำยาหม่องน้ำมันไพล (น้ำมันเหลือง) มีสรรพคุณแก้ปวดเมื่อย รักษาไขข้อ และแก้คัน แมลงสัตว์กัดต่อย ในส่วนขั้นตอนการทำ คือนำไพลสดและขมิ้นชันที่หั่นเป็นชิ้นขนาดเท่ากันนำมาเจียวกับน้ำมันงา พอเหลืองกรอบ แต่อย่าให้ไหม้ ให้ใส่ผิวมะกรูดลงไปเจียวให้หอม จากนั้นใส่ใบสเลดพังพอนลงไปเจียว จากนั้นนำมากรองเอาเฉพาะแต่ส่วนน้ำมัน พักไว้ให้เย็น แล้วนำไปใส่ขวด ถ้าต้องการให้มีฤทธิ์เย็นให้ใส่เมนทอลลงไปผสม แต่ถ้าต้องการให้มีฤทธิ์ร้อน ให้ใส่น้ำมันระกำลงไปผสม ช่วงบ่าย อาจารย์ทิวาพร สอนทำยาหม่องไพล โดยมีส่วนผสมคล้ายกับการทำ ยาหม่องน้ำไพล แต่มีส่วนผสมที่เพิ่มเติมคือ พาราฟินแวกซ์ มีขั้นตอนการทำ คือ ขั้นตอนนำพาราฟินแวกซ์และวาสลิน ใส่หม้อตั้งไฟตุ๋นจนละลาย เติมน้ำมันไพลได้ สารละลายใสสีเหลืองผสมพิมเสน การบูร และเมนทอล ใส่ในภาชนะแก้วคนให้เข้ากันเติมน้ำมันระกำ น้ำมันอบเชย คนผสมกัน จากนั้นเทใส่ภาชนะบรรจุ ทิ้งให้เย็น จะได้ยาหม่องไพล สามารถนำไปทาใช้ได้เลย
**********************************************
